10 Нау 2023
Бас байытушыны еске алу…
Қазақмыстың бас байытушысы, III-дәрежелі «Еңбек даңқы» және «Қазақстанның Тұңғыш мысы» салалық марапаттарының иегері, көшбасшылық және ұйымдастырушылық қасиеттерге ие,ерек қасиетті жетекші Тоқболатов Талғат Есенғалиұлы 62 жасында өмірден озды.

Тоқболатов Талғат Есенғалиұлы 1961 жылы туған. Қарағанды политехникалық институтын «Пайдалы қазбаларды байыту» мамандығы бойынша бітіргеннен кейін өзінің еңбек жолын 3 - разрядты диірмен машинисі-қарапайым жұмысшы мамандығынан бастады.

Талғат Есенғалиұлы еңбек жолының алғашқы күндерінен бастап еңбекқорлық пен табандылық сияқты қасиеттерді көрсетті, ал бұл оған болашақта әріптестері арасында үлкен беделге ие болуына мүмкіндік берді. Талғат Есенғалиұлының тағдырын сарқылмас ақыл, терең білім және өндірістің барлық үдерісі туралы білімі анықтады. «Қазақмыс» компаниясының басшылығы оның біліктілігіне сай мансап сатысында жоғарылата бастады. Осылайша, 1992 жылы «Жезқазғантүсмет» №3 байыту фабрикасының бас инженері болып тағайындалды, ал бір жылдан кейін 1993 жылы «Жезқазғантүсмет» АҚ №3 байыту фабрикасының директоры болды. Ол жоғары санатты маман ретінде Жезқазғанның ғана емес, бүкіл «Қазақмыс» корпорациясының байыту өндірісінің қалыптасуы мен дамуының бастауында тұрды.
Әрі қарай, 1997-1999 жылдар аралығында Талғат Есенғалиұлы Тоқболатов «Қазақмыс» корпорациясының басқарма экономикасы жөніндегі вице-президентінің орынбасары болып тағайындалды. Сол кезде компанияның жаңа басшылығына оның өндірістік тәжірибесі мен ұйымдастырушылық қабілеті, сондай-ақ бүкіл Жезқазған өңірінің ерекшелігін жетік білуі өте пайдалы болды. Ал 2000 жылы Талғат Есенғалиұлы «Қазақмыс корпорациясы» ААҚ экономика және материалдық-техникалық жабдықтау жөніндегі атқарушы директоры болып тағайындалды.

«Балқаштүстмет» ӨБ өндірістік бөлімінің бастығы Рысқұлбек Оспановтың естеліктері:
- Талғат Есенғалиұлы сауатты және өз ісін жақсы білетін маман болған. Мен онымен 10 жыл жұмыс істедім. Бұл менің іскерлік еткен жылдарымдағы ең жақсы жылдары болды. Біз жақсы тандемда болдық. Біз бір-бірімізді айтпай-ақ түсінетінбіз.Ол зиялы. Әр адаммен тіл таба білді. Оның ұйымдастырушылық таланты әсіресе бүкіл корпорацияны қамтамасыз ету мәселелерін бақылаған кезде ашылды. Содан кейін Қазақмыс Шығыс Қазақстанда жаңа кәсіпорындар ашты - олар Юбилейно-Снегириха кеніші және Николаев байыту фабрикасы, сондай-ақ Қарағанды облысында-Қарағайлы байыту фабрикасы. Жаңа кәсіпорындарды жаңа жабдықтармен қамтамасыз ету қажет болды. Талғат Есенғалиұлы бүкіл Қазақмысты жабдықтау жөніндегі директор ретінде осы кәсіпорындарға жабдықтар жеткізу мәселелерін шешуге бар күшін салды. Оның арқасында бұл кәсіпорындар тез жұмыс істеп, жобалық қуатына қол жеткізді. Ол кісімен жұмыс істеу және өндіріске қатысты кез келген мәселелерді шешу өте оңай болды. Ол адам ретінде де, маман ретінде де ерекше болатын.
Әрі қарай, оның еңбек жолында тағы да маңызды жазба пайда болады-2004 жылы Талғат Есенғалиұлы өзінің туған жеріне, байытушы мамандығына оралды. Ол Жезқазған тау-кен металлургия комбинатының №1,2 Жезқазған фабрикаларының директоры және «Қазақмыс корпорациясы» АҚ бас басқарушысының байыту жөніндегі орынбасары болып тағайындалды. Сонымен қатар, 2004 жылы ол «Қазақмыс» корпорациясы басқармасының байыту және материалдық-техникалық жабдықтау мәселелері жөніндегі вице-төрағасы болып тағайындалды.
2006 жылы «Қазақмыс» корпорациясы басқармасының шешімімен Талғат Есенғалиұлы Тоқболатов «Қазақмыс» корпорациясының бас байытушысы болып тағайындалды. Ал 2008 жылы Талғат Есенғалиұлы «Қазақмыс» корпорациясының кен байыту жөніндегі бас директоры болады.

Ғабдуманап Шаяхметов- тау-кен байыту комбинаты ӘБҚ инженер-технологы:
- Талғат Есенғалиұлы Тоқболатовпен мені Жезқазғанның байыту фабрикаларындағы еңбек күндері тығыз байланыстырады. Мен онымен ұзақ жылдар бойы жұмыс істедім. Ол мен үшін жұмыстағы әріптес және жұмыста үлгі тұтар адам болды. Таке бірнеше жыл бойы Жезқазған байытушыларының үлкен ұжымын басқарды. Көшбасшы ретінде оған қиын болды ма? Иә, қиын! Бірақ Талғат Есенғалиұлының мінезінде керемет қасиет болды - ол айналасындағы пікірлестерді - лайықты адамдар мен қабілетті инженерлік-техникалық қызметкерлерді біріктіре білді. Ол әрқашан өндірісті жақсарту туралы батыл идеяларға толы болды. Әрине, бұл көпшілікке ұнамайтын еді, бірақ оның табандылығы мен ұжымның күшіне деген сенімі әрқашан скептиктерді, басқалардың стереотиптік ойларын жеңетін. Оның басшылығымен Жезқазған өңірінің байыту фабрикалары әрдайым ғылыми прогрестің орталығы болды, өндірісті қайта құру жүріп жатты және технология жетілдірілді, кәсіпорындағы өмір әрдайым қайнап жататын. Егер адам талантты болса, онда ол барлық жерде және барлық нәрседе талантты дейді. Талғат Есенғалиұлы өте талантты және өз жұмысына адал болды. Ол әрдайым барлық мәселелерде көшбасшының жоғары ұйымдастырушылық қабілеттерін көрсетті.Жігерлі және терең ойлайтын, ол алға қозғалуға және жетілдіруге мәжбүрлей білді, өндіруші ретінде, мәселеге ұқыпты және сауатты қарады, алға қойылған міндеттерді орындап, бәріне талапшыл болды. Ол жұмыс істеді, еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау мәселелерін шешті, өндіріс технологиясын жетілдіру бойынша инженерлік - техникалық қызметкерлерге қарқын берді, бүкіл байыту кешенінің инфрақұрылымын дамыту мәселелерін шешті.
Талғат Есенғалиұлы өндірістің нағыз командирі болды. Қандай да бір қиындықтарға, экономикалық немесе саяси дауылдар мен элементтерге қарамастан, әрқашан мыңдаған байытушылар жұмыс жасайтын кәсіпорынды батыл, обсессивті, нағыз қожайын ретінде білікті басқарды. Ол өз өмірінде өзінің еңбегі мен білімімен бәріне қол жеткізді. Мен, өмір жолымда осындай сенімді, ашық, достықта берік адамды кездестіргенім үшін тағдырыма ризамын.
Иә, шынында да, егер адам талантты болса, онда ол барлық жағынан талантты. Бай еңбек тәжірибесі, өндірістік мәселелердегі терең білім Талғат Есенғалиұлына одан әрі жаңа биіктерді бағындыруға мүмкіндік береді. 2012 жылы «Қазақмыс» корпорациясының тау-кен байыту кешенінің техникалық директоры болады. Ал бір жылдан кейін біздің атақты байытушы «тау-кен өңдеу кешенінің қара мыс концентратын гидрометаллургиялық өңдеудің тәжірибелік-өнеркәсіптік учаскесін салу» ауқымды жобасын басқарады.
Оны, қалайы сарбаз ретінде, басшылық әрқашан жақсы білім, ақыл және жоғары ұйымдастырушылық қабілет қажет болған жерге бағыттады. Талғат Есенғалиұлы қойылған барлық міндеттерді шебер және тамаша орындады.
Талғат Есенғалиұлы Тоқболатов үш жыл бойы - 2018 жылдан 2021 жылға дейін – «Қазақмыс корпорациясы» ЖШС байыту өндірісін стратегиялық дамыту департаментінің сарапшысы болды. Ол өзінің бүкіл саналы өмірін өндіріспен байланыстырды және өмірінің соңына дейін бір рет таңдалған мамандыққа, байытушы мамандығына адал болды.
Талғат Есенғалиұлы Тоқболатовтың жарқын өмірі жас байытушылардың өскелең ұрпағы үшін лайықты үлгі болып табылады. Оның таңдаған мамандығына деген еңбекқорлығы мен адалдығы басқалардың үлкен және терең құрметіне бөленеді.
«Kazakhmys Holding (Қазақмыс Холдингі)» ЖШС директорлар кеңесі Тоқболатовтар отбасына көңіл айтады. Қайғыларыңызға ортақтаса отырып, жақындары мен туыстарына көңіл айтамыз.