17 Ақп 2023
Майталман металлургке тағзым…
90 жасқа қарағанда металлургия саласының алыбы, Жезқазған өңірінің зиялы қауым өкілдерінің бірі, еңбек сіңірген металлург, Жезқазған қаласының Құрметті азаматы Төлеген Мұсаұлы Әбдірахманов өмірден өтті.
Төлеген Мұсаұлы Әбдірахманов 1933 жылы 25 ақпанда Қызылорда облысында дүниеге келген. 1955 жылы Алматы қаласындағы Қазақ тау-кен металлургия институтын бітіргеннен кейін Қарсақбай мыс қорыту зауытында өзінің еңбек жолын металлургия цехында қарапайым жұмысшы — форсунщик болып бастады, содан кейін металлург, зауыттың ауысым шебері, металлургия цехы бастығының орынбасары болып жұмыс істеді.
Осылайша өндірістегі болашақ металлург — кәсіпқой Төлеген аға еңбек эпопеясы басталды. Терең білім, ақыл-парасат, көшбасшылық қасиеттер мен мақсаттылық Төлеген Мұсаұлына бірнеше жыл өндірісте жұмыс істеген кезінде Қарсақбай зауытының директоры лауазымына көтерілуге мүмкіндік берді. Егер сіз оның еңбек өмірбаянының беттерін парақтасаңыз, онда оның бүкіл саналы өмірі Жезқазған өңірімен және «Қазақмыс» корпорациясымен байланысты болғанын аңғарасыз. Ол металлургиялық кәсіпорындарда жас маман — металлург ретінде қалыптасты. Ол өзінің білімі мен тәжірибесімен металлургия саласының дамуына үлкен үлес қосқан және Жезқазған өңірінің қоғамдық өміріне белсенді қатысқан өндіріс өрені болды. Бұған Жезқазған облысының қалыптасу жылдарында Төлеген Мұсаұлы Әбдірахманов Жезқазған тау-кен металлургия комбинаты парткомының хатшысы болып сайланғаны дәлел. Осы жолда бірнеше жыл жұмыс істегеннен кейін Төлеген Мұсаұлы 1977 жылы туған жеріне — Жезқазған мыс балқыту зауытының бас инженері болып оралды.
1989 жылы Төлеген Мұсаұлы Әбдірахманов Жезқазған мыс қорыту зауытының директоры болып тағайындалды. Осы лауазымда жұмыс істеген уақытында өндірісті жүргізудің инновациялық әдістері енгізілді. Мысалы, аналитикалық бақылаудың автоматты жүйесі (АСАК) енгізілді; ұнтақты металлургияның жаңа технологияларын енгізе отырып, сирек металды өндірісті жаңғырту жүргізілді; сирек металдарды шығару бойынша өндіріс іске қосылды. «Қазақмыс» жаңа технологиясының іске қосылуымен және енгізілуімен Қазақстан экономикасы үшін үлкен стратегиялық маңызы бар металл ренийдің алғашқы келісі мен металл осмий граммдарын ала бастады. 1992-1994 жылдары «ҚазКат» мыс Катанка зауытын салу жөніндегі жобалау тобын басқарды, ол кейіннен Төлеген Мұсаұлы Әбдірахмановтың тікелей басшылығымен салынды және пайдалануға берілді. Ол жоғары дәрежелі басшы ретінде өз қызметкерлеріне де қамқорлық көрсете білді. Оның бастамасымен Жезқазғанда металлургтер үшін демалыс аймағы салынды. Төлеген Әбдірахманов сонымен қатар Балқаш мыс балқыту зауытының дамуына үлкен үлес қосты-бірнеше рет тәжірибелі Металлург мамандардың бірі ретінде ол ПВ-1 және ПВ-2 өндірістік агрегаттарында реконструкция жүргізу үшін тартылды.
1995 жылы Төлеген Мұсаұлы «Жезқазғантүстімет» АҚ басқармасының бас металлургы болып тағайындалды. Ал 2000 жылы «Қазақмыс» корпорациясының металлургиялық баланстар жөніндегі кеңесшісі болып тағайындалды. 2007 жылы 74 жасында Төлеген Мұсаұлы Әбдірахманов зейнет демалысына шықты.
Ол өмірінің 52 жылын сүйікті мамандығына — металлургия саласы мен мысты өлкесі — Жезқазғанның дамуы мен қалыптасуына арнады. Төлеген Мұсаұлы өзінің еңбек еткен жылдарында отты мамандықтың бірнеше тамаша мамандарын — металлургтерді тәрбиеледі, олар қазір өз тәлімгерінің ісін абыроймен жалғастыруда. Ол жас мамандармен өз шеберлігінің құпияларымен жомарттықпен бөлісті, мамандыққа деген сүйіспеншілікті оята алды, көптеген адамдарға кәсіби және өмірлік тәжірибе жинауға көмектесті.
Төлеген Мұсаұлы Әбдірахмановтың көп жылғы адал еңбегі «Құрмет белгісі» және Еңбек Қызыл Ту ордендерімен марапатталған. Оған мемлекеттік сыйлық беріліп, еңбек сіңірген металлург атағы берілді. Одан бөлек, еліміздің әлеуметтік-экономикалық дамуына үлкен үлес қосқаны үшін Төлеген Әбдірахманов ҚР «Ерен Еңбегі үшін» медалімен марапатталды. Ол бес бала тәрбиелеп, тоғыз немере мен он шөбере сүйген.
Төлеген Мұсаұлы Әбдірахмановтың жарқын, мағыналы өмірі өскелең ұрпақ үшін үлгі болып табылады.
«Kazakhmys Holding (Қазақмыс Холдингі)» ЖШС директорлар кеңесі Әбдірахмановтар отбасына көңіл айтады. Төлеген Мұсаұлы Әбдірахмановтың есімі Қазақстанның тау-кен металлургия саласының дамуына зор үлес қосқан құрметті адам ретінде біздің жадымызда мәңгі сақталады.
